Қазақстан Республикасының Жоғарғы соты Қоғамдық қордың Алматы қаласы әкімдігінің Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы атына шағымын қарауға қабылдады, онда коммерциялық емес ұйым биліктен бұрын қаланың тұрғын ауданында әкімдік екі рет бөлген 0,15 га жерді жалға беруді аяқтауды талап етеді.
«Спорттық күресті дамыту қоры» Алматы әкімдігінің ӘКК атына қайырымдылық спорт жобасын жүзеге асыруға міндеттемесін орындауға мәжбүрлеу мақсатында Жоғарғы Сотқа шағымданды.
Әкімдік өзінің ӘКК атынан 2020 жылы мемлекеттен алынған жер телімін басқа мақсаттар үшін пайдалана алмайтынына қарамастан, балалар спорт клубын салу жөніндегі жобаны іске асыруға кедергі келтіреді.
Қордың сотқа дейін ұзақ уақыт бойы ӘКК және Алматы қаласының Әкімдігімен ымыраға келуге әрекеттері еленбеді. Нәтижесінде коммерциялық емес қоғамдық ұйым Қазақстан Республикасының Жоғарғы сотына баруға мәжбүр болды.
Алматы қаласының бірінші және апелляциялық сатыларының соттары Қор келтірген фактілер мен дәлелдерді назардан тыс қалдырды.
«Алматы әкімі Досаев мырза болғаннан кейін біз «әкімдіктің еншілес кәсіпорны» — ӘКК тарапынан қала билігі бұрын қолдаған қайырымдылық жобасын іске асыруға толық немқұрайлылықты байқаймыз», — деді «Спорттық күресті дамыту қоры» ҚҚ директоры Альфия Ищанова. – «Біз мемлекеттің біздің әлеуметтік маңызды мәселемізге қатысты неліктен соқыр болғанын тек болжай аламыз. Алматы ӘКК кейбір себептерді атады, ал Қор сотқа жүгінгеннен кейін балалар клубының құрылысын жүзеге асырмау үшін мүлдем басқа негіздерді көрсете бастады».
Осылайша, 2022 жылғы шілдеде инвестициялау шартына қол қою бойынша финалдық кезеңде «Алматы» ӘКК» АҚ ҚР Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің ӘКК-ні Қорға тиесілі жер телімін әкімдіктен заңсыз алуға сілтеме жасай отырып, тыйым салуына байланысты кол коюдан бас тартты.
Қор жер телімін әкімдік ӘКК-ке заңды түрде бергенін анықтап, кейін сотта мәлімдеген, бірақ бұл фактіні екі сот та елемеген.
2023 жылғы 13 шілдеде сот А.С. Туралиеваның төрағалығымен Алматы қаласының мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының алғашқы ашық отырысы (онлайн) өтті. Алайда, 25.07.2023 ж. № 7527-23-00-2/4459 іс бойынша сот шешімімен арыз берушіге жауапкерді ауданы 0,15 га жер теліміне қатысты келісілген шарттармен келісім-шарт жасасуға мәжбүрлеу туралы талапты қанағаттандырудан толық бас тартылды.
Сотта бір жыл бойы қормен ресми хат алмасуда БҚДА тыйымына сілтеме жасаған ӘКК өкілі Қордың өзі шарт жасасудан бас тартқанын мәлімдеді.
Айта кету керек, жауапкердің өкілі сот отырысында қате хабарлады, Қор ӘКК-мен шарт жасасудан ешқашан бас тартқан жоқ. Бірінші сатыдағы соттың қорытындысы істегі дәлелдерге негізделмегені, тек жауапкердің — «Алматы» ӘКК-нің ұстанымымен негізделгені анық. Бұл ретте сот жауапкердің көрсетілген ұстанымына және арыз берушінің ұсынған дәлелдемелерге ешқандай баға берген жоқ.
Мұндай сот шешімімен келіспей, Қор екінші сатыдағы сотқа апелляция жіберді. 2023 жылдың қарашасында апелляциялық сот бірінші сатыдағы сот шешімін өзгеріссіз қалдырды.
«ӘКК Қор алдындағы өз міндеттемелерін орындамау үшін кез келген сылтауларды табады, ал Алматы соттары Қор ұсынған дәлелдемелерді зерделей алмады, осылайша осы мәселеде әділдікті орнатуға толық немқұрайлы қарады», — деп хабарлады соттарда Қор мүддесін білдіретін заңгер Сергей Уткин. — «Сондай-ақ, Президент Қ-Ж.К. Тоқаевтың елімізде қайырымдылық жобаларын іске асыру және балалар спортын дамыту үшін спорт нысандарын салу тапсырмаларына қарамастан, Алматы әкімдігі өз міндеттерін орындаудан жалтаратыны бізге де түсініксіз».
«Спорттық күресті дамыту қоры» ҚҚ 2018 жылдан бастап балалар спорттық күрес клубын салу жобасын жеке қаражат есебінен жүзеге асыруға тырысып келеді және осы уақыт ішінде қала билігінен қолдау тапты. Қаланың әртүрлі әкімдері (Б.Байбек, Б. Сағынтаев) балалар спорт клубының құрылысына екі рет жер телімін бөлді.
Анықтама:
2019 жылы Қордың Алматы қаласы әкімдігінің өкілдерімен жүргізген жұмысы аясында Әуезов ауданы Жетісу-3 шағын ауданы (кадастрлық нөмірі 20-312-050-397) мекенжайы бойынша «Әлеуметтік мекемелердің түлектерін бейімдеу және қолдау орталығы» балалар үйінің аумағында орналасқан 0,15 га жер телімі спорт клубын салу үшін табылды.
2019 жылы Алматы қаласында жер телімдерін беру жөніндегі Комиссия балалар күрес мектебін салу үшін аталған жерді бөлу туралы шешім қабылдады. 06.02.2020 ж. жер комиссиясының қайта шешімімен аталған жер телімі жобаны іске асыруға 5 жылға бөлінді. Аталған жобаға жетекшілік ету тапсырылған әкімдіктің спорт басқармасымен қол жеткізілген уағдаластықтарға сәйкес Алматы қаласының әкімдігі аталған жер телімін ӘКК-ге береді, ал ӘКК өз кезегінде инвестициялық жоба шеңберінде жеңілдетілген шарттармен Қорға объект береді.
2022 жылғы сәуірде «Алматы қаласының ӘКК» АҚ-мен спорт объектісін салу үшін жер телімін беру мәселесі бойынша Қор елеулі шарттар бөлігінде келісімге қол жеткізді, атап айтқанда жер телімінің кадастрлық құны сомасынан сыйақының 15%-ы, 12 ай ішінде ұзақ мерзімді жалдау құнын төлеуді бөліп төлеу бойынша уағдаластыққа қол жеткізді. Сонымен бірге, ӘКК жер телімі ӘКК иелігінде болған және Қор оған қол жеткізе алмаған екі жылдық кезеңді қоса алғанда, бүкіл бес жылдық мерзім үшін жер телімін жалға алу ақысын төлеуді талап етті. 2022 жылғы шілдеде инвестициялау шартына қол қою бойынша соңғы кезеңде «Алматы» ӘКК» АҚ Қорға инвестициялау шартына қол қоюдан бас тартты.